Het belang van spreken en luisteren

Auteur: Azra Golbach, leerkracht speciaal basisonderwijs

Op de basisschool wordt er al flink aandacht besteed aan goed kunnen spreken en luisteren. Het zorgt ervoor dat je kind zaken sneller begrijpt en verbanden kan leggen. In de lagere groepen gaat het vooral om eenvoudige vormen van communicatie, zoals zichzelf kunnen uiten tijdens een spelsituatie. In de hogere groepen gaat het om verbanden kunnen leggen tussen informatieve teksten van diverse vakken. In dit artikel kom je achter het belang van spreken en luisteren.

Taalontwikkeling

De taalontwikkeling van je kind verbetert door steeds beter te spreken en luisteren. Deze ontwikkeling kan gestimuleerd worden door je kind veel spreekkansen te bieden en veel met je kind te praten. Je kind leert de taal ook als hij niet spreekt. Door te luisteren leert je kind nieuwe woorden en wordt hij zich bewust van zinnen en de zinsopbouw. Bovendien leert hij de juiste formuleringen te gebruiken.  

Sociaal-emotionele ontwikkeling

Goed spreken en luisteren is van groot belang als je een relatie met iemand uit je omgeving wilt aangaan. Het hebben van vriendschappen is heel belangrijk voor de sociale competentie van je kind. Elk kind wil graag ergens bij horen en zich begrepen voelen. Door goed te spreken kan je kind zijn gevoelens en gedachten onder woorden brengen en door goed te luisteren leert je kind zich inleven in de situatie van een ander. Hier komt ook een stukje inlevingsvermogen bij kijken. Daarnaast voelt een ander zich gehoord als er naar hem geluisterd wordt, anders kan het gebeuren dat een gesprek vastloopt. Je kind moet hierin de juiste afstemming maken.

Identiteitsontwikkeling

Door spreken en luisteren leert je kind achter zijn interesses te komen. Ook wordt het gedrag van je kind en zijn opvattingen over bepaalde onderwerpen vormgegeven. Er wordt door je kind nagedacht over de normen en waarden die je hem als ouder hebt meegegeven en deze worden aangepast en of aangescherpt. Hierbij kunnen grenzen worden verlegd. Bijvoorbeeld door een discussie te voeren over de huidige bedtijd.

Vaardigheden spreken en luisteren

Er zijn een aantal vaardigheden die je kind leert bij het spreken en luisteren. Deze zijn hieronder op een rijtje gezet:

• Bij het luisteren naar een ander leert je kind verschillende luistervaardigheden. Bijvoorbeeld een open houding aannemen, het maken van oogcontact en het knikken en schudden van het hoofd
• Je kind kan verwoorden wat hij heeft gelezen of gehoord
• Je kind kan zich in taal uitdrukken op een manier dat anderen hem kunnen verstaan en begrijpen

Verder lezen?

• Hier kom je achter het spreekniveau per groep: Leerlijnen taal – Spreken
• Hier kom je achter het luisterniveau per groep: Leerlijnen taal – Luisteren
• Een artikel over taalontwikkeling: Taalontwikkeling – SpelActief
• Een boek over de didactiek van spreken en luisteren: Spreken en luisteren | 9789001757601 | Onbekend | Boeken | bol.com
• Artikelen over het omgaan met een taalontwikkelingsstoornis (TOS): Sociaal Emotionele ontwikkeling – TOS in beeld